مشکلات علنی در جلسۀ غیر علنی| پشت درهای بسته بهارستان چه میگذرد؟
رویداد ۲۴| در شرایطی که فشارهای معیشتی به یکی از اصلیترین دغدغههای روزمره مردم تبدیل شده، خبر برگزاری جلسات غیرعلنی مجلس برای بررسی وضعیت اقتصادی و گرانی، بیش از آنکه آرامشبخش باشد، پرسشبرانگیز است. گرانی، کاهش قدرت خرید و نااطمینانی اقتصادی مسائلی پنهان یا امنیتی نیستند؛ این مشکلات هر روز در سفره مردم دیده میشوند. با این حال، مجلس ترجیح میدهد درباره آنها پشت درهای بسته گفتوگو کند؛ تصمیمی که نهتنها به شفافسازی کمکی نمیکند، بلکه فاصله میان مردم و نهاد قانونگذاری را بیشتر میکند.
نخستین پرسش جدی این است که اگر مجلس واقعاً به دنبال ریشهیابی مشکلات معیشتی است، چرا بررسیها بهصورت غیرعلنی انجام میشود؟ مشکلات اقتصادی کشور نه اطلاعات محرمانه نظامیاند و نه موضوعاتی که افشای آنها امنیت ملی را تهدید کند. نرخ تورم، نوسان ارز، کسری بودجه و کاهش قدرت خرید، دادههایی هستند که هم مردم آنها را لمس میکنند و هم کارشناسان سالهاست دربارهشان هشدار میدهند. در چنین شرایطی، غیرعلنیکردن جلسات—even اگر با حضور مسئولان دولتی یا حتی بدون آنها باشد—این شبهه را ایجاد میکند که مجلس یا از بیان واقعیتها پرهیز دارد یا قصد ندارد مسئولیت نتایج این گفتوگوها را بپذیرد.
محور دوم، تناقض آشکار میان شعار شفافیت و عملکرد واقعی مجلس است. مجلسی که از ابتدای کار، شفافیت را یکی از مهمترین مطالبات خود معرفی کرده و بارها بر حق مردم برای دانستن تأکید داشته، حالا در مواجهه با یکی از مستقیمترین مسائل مرتبط با زندگی شهروندان، به جلسات غیرعلنی روی آورده است. گرانی و معیشت موضوعاتی نیستند که فقط کارشناسان اقتصادی با آن سروکار داشته باشند؛ این مسائل هر روز در بازار، اجارهخانه، هزینه درمان و آموزش خود را نشان میدهند. اگر قرار است جلسهای غیرعلنی برگزار شود، انتظار میرود دستکم توضیح روشنی داده شود که چه بخشهایی از این بحثها نیازمند پنهانماندن از افکار عمومی است.
سومین محور انتقاد، به مسئله صداقت با مردم بازمیگردد. اگر واقعیت این است که دست دولت برای تأمین ارز بسته است، منابع ارزی محدود شده یا فشارهای خارجی و داخلی مانع کنترل بازار شدهاند، چرا این موضوع صریح و شفاف با مردم در میان گذاشته نمیشود؟ تجربه نشان داده که جامعه، بیش از وعدههای کلی و مبهم، به توضیح صادقانه نیاز دارد. پنهانکاری یا گفتوگوهای غیرعلنی، نه بحران را حل میکند و نه اعتماد عمومی را افزایش میدهد؛ بلکه تنها به گسترش شایعه و بیاعتمادی دامن میزند.
در نهایت، جلسات غیرعلنی مجلس درباره معیشت، بیش از آنکه نشانه تدبیر باشد، نمادی از گریز از پاسخگویی است. اگر قرار است تصمیمی گرفته شود یا حقیقتی گفته شود، بهترین مکان آن صحن علنی و در برابر افکار عمومی است. مردم حق دارند بدانند چه میگذرد، چه محدودیتهایی وجود دارد و چه راهحلهایی— اگر تلخ و دشوار—روی میز است. شفافیت، نه یک شعار انتخاباتی، بلکه شرط اولیه ترمیم اعتماد از دسترفته میان مردم و حاکمیت است.
